MAVİ YOLCULUK YAPMAK İSTEYENLERE FAYDALI NOTLAR

Yıl 1981 miydi?

Emin değilim.

Ya 1981 ya da 1982…

Bodrum’a gelmiştik. Gözümün önünden gitmeyen görüntü, passerellanın üzerinde duran miçoya manavın attığı karpuzlardı. Küçücük yaşım ve cüssemle o karpuzların nasıl “uçtuğunu” bir türlü anlayamamıştım.

Adını hatırlamadığım küçük bir Bodrum guletiyle ilk mavi yolculuğuma yelken açtık. Kaptanın da, sonradan çocukluğum boyunca örnek aldığım miçonun da adını hatırlamıyorum. Ne büyük ayıp! Ama bugün görsem ikisini de tanıyacak kadar gözümün önünde suratları. Siyah bıyıklı, seyrek saçlı, tabii ki yanık tenli, kısa boylu bir kaptanımız vardı. Miçomuz ise tam bir miço! Her daim kıpkırmızı gözleri, sarı saçları, gözümün önünden hiç gitmeyen palet ayaklarıyla kahraman bir adamdı. Sünger çıkarır, balık tutar, yemek yapar, makine tamir eder. Tam bir görev adamı! Bir de arı yakalardı. Söylediğine göre dilini ısıran insanı arı sokmazmış. İlk başlarda inanmadım tabii. Ta ki arıyı yakalayıp teker teker kanatlarını, ardından iğnesini koparttığını gözümle görene kadar… Yakınımda bir arı vızıltısı duysam hâlâ gayriihtiyari dilimi ısırırım.

Her neyse, bu göz yaşartıcı giriş aslında bu fakir kütükte yapmadığım bir işin haberini vermek içindi… 5-6 yaşında başladığım mavi yolculuk macerama hâlâ sıkılmadan devam ediyorum. Nette araştırdım karıştırdım, bir türlü bulamadım: Kumanya hazırlığı, nereden ne alınır, ne alınmaz, rotaya nasıl karar verilir, yüz teknenin kıç kıça durduğu koylardan nasıl uzak durulur, kaptanın suyuna nasıl gidilir? Ufak ufak bu bilgileri kütüğe yazayım belki faydalanırsınız.

Alın kâğıdı kalemi elinize, veya yaklaştırın yazıcıyı bilgisayara, verin ağzına boş A4’leri… Notunuzu sağlam alın her zaman böyle bonkör değilim.

12 kişilik bir grubunuz var ve bir mavi yolculuk yapmak istiyorsunuz. Güzel bir teknede bir hafta boyunca mavi sularda gezineceksiniz. Kural bir, size 20 metre üzerinde bir gulet veya aynakıç gerekiyor. Bu boyutlarda temiz ve bakımlı bir teknenin günlüğü 800-900 avrodan başlıyor. Sonu kaç avroya varır hiç söylemeyeyim aksi takdirde siniriniz bozulur, mavi yolculuk yapmak yerine betonarme pansiyonlara veya otellere tıkılmayı tercih edebilirsiniz. Hadi diyelim 1000 avroluk bir tekne seçtiniz. Bir haftalık bir turun kişi başı maliyeti aşağı yukarı 580 avro eder. Bunu bir kenarda tutalım. Bu arada bu fiyata ne dahil diyenlere de cevap verelim: Tekne kirası, çalışan ekibin ücreti, mazot ve su. Genelde yarısını rezervasyon sırasında, diğer yarısını da tekneye bindiğiniz veya indiğinizde verirsiniz.

Tekneyi tuttuktan sonra en önemli sorun menüyü oluşturmak ve bu menüye uygun bir kumanya listesi hazırlamak. Aslında bu işin bir kısayolu var ama ben tercih etmiyorum. O da şu: Kaptana veya tekneyi ayarladığınız acenteye rica ediyorsunuz onlar sizin adınıza alışveriş yapıyorlar. Bu durumda aşçının zevkine saygı duymaktan başka çareniz kalmıyor. Hoş menüyü siz de oluştursanız bazı aksaklıklarla karşılaşacağınızı garanti ediyorum. Bu konuyu biraz ileride değineceğim.

Diyelim ki beni dinlediniz, menüyü arkadaşlarınızla birlikte yolculuğa çıkmadan önce oluşturdunuz. Burada iki temel sorun var. Birincisi, menüde yazılan yemekler için ne kadar malzeme alınacağı? İkincisi ve en temeli ise aşçının menüde yazan yemekleri yapmayı bilip bilmediği? Mutlaka menüyü ve kumanya listesini aşçıyla paylaşın ve görüşlerini alın. Benim bugüne kadar tanıdığım aşçıların neredeyse tamamı, listemizi gösterdiğimizde “sorun yok hepsini yapmayı biliyorum” dedi. Sonrası hüsran! Aşçıya güvenerek aldığımız malzemelerin çoğunu çöpe atmak zorunda kaldık. Mümkünse aşçıyı masada oturtun, tek tek menü ve kumanya listesi üzerinden geçin. Hatta bu kuralı tekneyle anlaşırken olmazsa olmaz kurallardan biri olarak belirtin. Aksi takdirde bu yıl bizim öğle yemeklerinde yediğimiz gibi taze fasulye ve bulgura talim edersiniz. Hoş ben ikisini de çok sevdiğim için şikâyetçi olmadım.

Hadi gelin, bir menü üzerinden daha somut anlatayım durumu! Neler yapılmalı, neler yapılmamalı?

1.GÜN

ÇAY SAATİ

TAZE SİMİT, PEYNİR, DOMATES

HAVUÇLU CEVİZLİ KEK (VEYA MUADİL)

HAZIR GEVREK VE KURABİYELER

Bu menü daha birinci öğünden sorunlu! Eğer birinci günden böyle yemeğe başlarsanız ikinci günü çıkaramadan denizin dibini boylarsınız. Tavsiyem çay saatlerinde çayın yanında bir çeşit yiyecek seçilmesi. Yukarıdaki önerilerden biri yeterlidir. Çayla taze bir şeyler yemek isteyenlere de uyarımı yapayım. Gevrek, galeta gibi zor bayatlayan yiyecekler seçmezseniz kurabiye, simit, poğaça gibi çay atıştırmalıkları birinci günden sonra bayatlıyor. Bayatlarsa da çok sorun etmeyin, balıklar bayat da sever!

AKŞAM

LEVREK IZGARA (DENİZ LEVREĞİ )

MEVSİM SALATASI

DENİZ BÖRÜLCESİ

ROKA VE TAZE SOĞAN

KAVUN & BEYAZ PEYNİR

MEYVE

Buna bir şey diyemeyeceğim. Zira ağzım sulandı.

2. GÜN

KAHVALTI

ÖĞLEN

KALAMAR IZGARA

AHTAPOT SALATASI

PATLICAN SALATASI

DOMATES VEYA PESTO SOSLU MAKARNA

ÇOBAN SALATA

MEYVE

Pesto soslu makarnaya itirazım var. Aslında itiraz büyük ihtimalle aşçıdan gelecektir. Genelde kıymalı, domatesli makarnaya alışık olduklarından pesto sosu kullanmayı bilmiyorlar. Nasıl yapılacağını tarif edin veya boşu boşuna marketten pesto sosu satın almayın derim.

ÇAY SAATİ

KETEN TOHUMLU GALETA

ISPANAKLI GÖZLEME (HAZIR YUFKADAN)

Dıııııııııııııııttttttt! Yine olmadı. Aşçılar günde üç öğün yemek hazırlıyor. Bu da teknenin en küçük ve sıcak yerinde minimum 5-6 saat geçiriyorlar demek. Çay saatinde adamları rahat bırakalım. Gözlemeden vazgeçelim. Zaten siz ısrar etseniz de onlar nazik bir şekilde işten sıyrılmasını biliyor.

AKŞAM

IZGARA TAVUK GÖĞÜS, BUT, KANAT, DİLİM KABAK, DİLİM PATLICAN, DİLİM SOĞAN, BİBER)

ACILI EZME

ESMER VEYA KIRMIZI PİRİNÇ

AKDENİZ YEŞİLLİKLERİ

SÖĞÜŞ DOMATES , SALATALIK

MEYVE

Bence sevimsiz bir akşam yemeği menüsü! Teknede tavuk yiyeceğinize ton balıklı sandviç yiyin daha iyi. Ama grubunuzda çocuk bolsa tercih edilebilir.

3. GÜN

KAHVALTI

ÖĞLEN

ZEYTİNYAĞLI TAZE FASULYE

KURU BORULCE SALATASI

ISPANAKLI & DOMATES KİŞ

KABAK KALYE

DOMATES & REYHAN SALATASI

MEYVE

Kiş mi? Aşçıdan kış kış lafını işitmemek için acilen kişin üzerini silin.

ÇAY SAATİ

SADE & ÇİKOLATALI KEK

AKŞAM

BALIK 

SÖĞÜŞ KARİDES

MÜCVER

MEVSİM SALATASI

KAVUN & BEYAZ PEYNİR

MEYVE

İşte güzel bir mavi akşam yemeği!

4. GÜN

KAHVALTI

ÖĞLEN

CEVİZLİ & PEYNİRLİ ERİŞTE (BİR KISMI SADE OLACAK)

ZEYTİNYAĞLI BAMYA

HAVUÇLU KARIŞIK SALATA

VİŞNE SOSLU SAKIZLI MUHALLEBİ

MEYVE

Vişne soslu sakızlı muhallebi! Yuh yani! Teknedeyiz be kardeşim. İstanbul’a dönünce muhallebicide yersiniz.

ÇAY SAATİ

KURABİYE VE BİSKÜVİLER

DİLİMLENMİŞ KEPEKLİ TORTİLLA TOSTLARI (1-PEYNİRLİ, 2-Z.EZMELİ, LUTENZALI, KÖZ BİBERLİ VE YEŞİLLİKLİ)

Tortilla tostu sizi kovalasın emi! Lafını etmek bile yersiz. Kurabiye ve bisküvi yeterli. Favorim Eti Pöti Bör. Çaya batır batır ye!

AKŞAM

IZGARA KÖFTE

PATATES KIZARTMASI

HAVUÇ TARATOR

KARIŞIK YEŞİL SALATA

MEYVE

Çocuklu gruplar için olabilir. Çocuk azsa köfte yerine güzel bir lagos ekleyin menüye.

5.GÜN

ÖĞLEN

HUMUS

ÇİN BÖREĞİ

SALATA

DONDURMA & MEYVE

Teknede dondurma saklamak imkânsız. Zorlamayın. Zaten koylara sürat motorlu dondurmacılar geliyor. Çok isterseniz onlardan yersiniz. Aman dikkat dondurmayı 10 liraya satıyorlar.

ÇAY SAATİ

ELMALI CRUMBLE

TUZLU GEVREKLER

MEYVE

Crumble? Tekneden atılmak istemiyorsanız bunu da listeden silin lütfen!

AKŞAM

ASMA YAPRAĞINDA SARDALYA IZGARA

PAZI KAVURMA

KABAK VE CEVİZLİ TARATOR

KAVUN & BEYAZ PEYNİR

İNCE KIYIM SALATA (DOMATES, SOĞANLI)

MEYVE

6. GÜN

KAHVALTI

ÖĞLEN

ZEYTİNYAĞLI TAZE BÖRÜLCE

YOĞURTLU SEMİZOTU

GAVURDAĞI

YEŞİL SALATA

MEYVE

Gavurdağı’nı kebapçıda yersiniz. Teknede olduğunuzu unutmayın.

ÇAY SAATİ

PEYNİRLİ&KABAKLI MUSKA BÖREĞİ

KURABİYE

İkisinden birini tercih et! Aşçının iç ses: “Tabii ki kurabiye!”

AKŞAM

DENİZ ÜRÜNLÜ SPAGHETTİ (MIDYE, KARIDES, KALAMAR, AHTAPOT)

IZGARA SEBZE ŞİŞ (KABAK, PATLICAN, SARIMSAK, MANTAR, CERRY DOMATES)

BRUSCHETTA /SARIMSAKLI ZEYTİNLİ DOMATES (TAMBUĞDAY UNLU LAVAŞLAR VEYA ESMER GEVREK EKMEK ÜZERİNE

AKDENİZ YEŞİLLİKLERİ

TİRAMİSU

Bruschettayı kim kaybetti de siz teknede bulasınız.

7. GÜN

ÖĞLEN

İNCE KIYILMIŞ ROKA ÜZERİNDE PESTO SOS, DOMATES, MOZARELLA

TABULE (INCE KISIR), LIMON, NANE, SOGAN,..

ŞAKŞUKA

MEYVE

ÇAY SAATİ

TAM BUĞDAY UNLU PEYNİRLİ POĞAÇA

BİSKÜVİLİ MUHALLEBİ, TAZE MEYVE SOS İLE

7. güne poğaça saklamak mümkün değil.

AKŞAM

PATLICANLI ESMER PİLAVI

IZGARA ET

PİLAKİ

YESİLLİK SALATA

MEYVE

SON GÜN

KAHVALTI

Menümüz de tamam. Damak tadınıza göre ekleme-çıkarma yapmak serbest. Gelelim alışverişe! Bazıları için en sıkıcı bazıları için (mesela ben) en zevkli etap. Yukarıda da bahsettiğim gibi bu işi sizin adınıza yapan kuruluşlar var. Bodrum için Dayı Gıda en bilineni. Ama bence siz yapın. Alışveriş için iki gruba ayrılın. Bir grup markete, diğeri ise balık hali ve pazara gitsin.

Bu noktadan itibaren Bodrum çıkışlı bir mavinin alışveriş önerilerini bulacaksınız. Biz marinaya yakınlığı nedeniyle Tansaş’ı tercih ediyorduk ama gördük ki Bodrum’un dışındaki Metro’da yaptığımız son alışverişte %20 kâr ettik. İlk yapılacak iş bir alışveriş listesinin hazırlanması ve aşçıyla listenin üzerinden geçilmesi.

2012 mavi alışveriş listemiz şöyleydi:

830 gr. domates salçası

1600 gr. biber salçası

670 gr. közlenmiş biber

680 gr. salatalık turşusu

1650 gr. yeşil zeytin

800 gr. siyah zeytin

60 ml. Tabasco

3 lt. sızma zeytinyağı

5 lt. ayçiçek yağı

3 kg. toz şeker

3 kg. tuz

500 gr. esmer küp şeker

5gr. x 5 vanilin

10 gr. x 10 kabartma tozu

150 gr. pudra şekeri

5000 gr. un

360 gr. x 5 reçel

700 gr. kakaolu fındık ezmesi

460 gr. bal

375 gr. x 2 Cornflake

2 paket müsli

100 gr. köfte harcı

150 gr. hardal

800 gr. ketçap

750 gr. nar ekşisi

3 kg. farklı tipte makarna

5 kg. farklı tipte pirinç

1 kg. köftelik bulgur

50 cl. üzüm sirkesi

50 cl. elma sirkesi

10 paket farklı tiplerde cips

1,5 kg. Antepfıstığı

360 gr. tatlı badem

400 gr. iç fındık

1,5 kg. karışık çerez

175 gr. kaju

150 gr. ceviz içi

500 gr. çavdar ekmeği

500 gr. kepek ekmeği

12’li kepekli dürüm ekmeği

10 adet normal ekmek

400 gr. (büyük paket) pöti bör bisküvi

45 gr. x 5 eti form

250 gr. Granpavesi kraker

400 gr. gofret

200 gr. Nescafe

100 gr. Türk kahvesi

2 paket meyvalı kurabiye

4 paket küçük boy poşet çay

200 gr. Tomurcuk çayı

2 kg. çay

400 gr. Nesquik

20 cl. x 30 maden suyu

250 ml x 48 cola

10 litre farklı tipte meyve suyu

1 litre şalgam suyu

750 ml. cif sprey

500 ml. krem cif

500 ml. cam temizleyici

737 ml. bulaşık deterjanı

1 adet dondurulmuş gıda torbası

80x110 cm. çöp torbası

5 adet temizlik bezi

8 adet bulaşık süngeri

1 adet streç film

1 adet alüminyum folyo

40’lı mini çöp torbası

2 paket kürdan

2 kg. kaşar peynir

Bir paket parmesan

500 gr. tulum peyniri

350 gr. eski kaşar

2000 gr. beyaz peynir

125 gr. mozarella

200 gr. cheddar

250 gr. dil peyniri

5 lt. süt

1/5 lt. krema

2250 gr. yoğurt

110 gr. x 4 meyveli yoğurt

750 gr. süzme yoğurt

1 kg. tereyağı

120 adet yumurta

1,5 kg. taze makarna

2 kangal sucuk

500 gr. sosis

Bu listede marketten alınacak bazı şeyleri bilerek yazmadım. Nedenleriyle şöyle:

1. Et: grubunuzun et severliğiyle paralel olarak nasıl bir et ve kaç kg sorularının cevabını siz verin.
2. Baharat: Metrodaki baharat reyonunda paketler büyük. Oradan aldığımız baharatların çoğu kaldı. Çarşıdaki bir baharatçıdan almanızı tavsiye ederim.
3. İçki: Grubunuzun içki severliğiyle paralel olarak içki türü ve sayısına siz karar verin.

Geriye balık, sebze ve meyve kaldı. Bu üç ürün de süpermarketlerde var ama üç nedenden dolayı tavsiye etmiyorum: birincisi tazelik, ikincisi ürünün yerelliği (Norveç balığı yerine Bodrum balığı), üçüncüsü de yerel esnaf kazansın mantığı. Bu arada buz ve içme suyunu unutmayın aman!

Kumanyamız tamam (Metro’dan marinaya kumanya iki taksiyle taşınıyor. Ederi 100 lira). Yola çıkılabilir. Kumanyanın tamamı için adam başı yaklaşık 450 lira harcanır. 580 avro tekneye vermiştiniz, 450 lira da kumanyaya gitti. Her şey dahil, kişi başı, günlüğü 250 liraya mükellef bir tatile başlamak üzeresiniz.

Bodrum çıkışlı üç rota önerisini not edelim:

1. Gökova
2. Hisörönü
3. Yunan adaları

Genelde kaptanların alışık oldukları koylar vardır. Kolay kolay da buralardan vazgeçmezler. Rotayı seçerken önceliklerinizi belirleyip kaptanla paylaşın. Örneğin kalabalık koylardan uzak durun. Günübirlik teknelerin demirlediği koylara gitmeyin. Beton gözüken koyları es geçin. Arısıyla meşhur koylara girmeyi denemeyin. En tehlikeli günler birinci ve sonuncu günlerdir. Birinci gün marinadan çıktıktan sonra hemen bir koy bulup kendinizi denize atmak istediğinizden dolayı günübirlik teknelerle karşılaşma olasılığınız yüksek. Biraz sabırlı olun, Bodrum’dan iyice uzaklaştıktan sonra demirleyin tekneyi.

Sonuncu gün ise risk genellikle kaptandan kaynaklanır. Kaptan bir sonraki müşterilere hazırlanmak için olabildiğince erken marinaya girmek ister. Bu özellik kaptanların genetik kodlarına işlenmiştir. Bunun için son gece Bodrum marinaya çok yakın koylara demirlerler. Bir keresinde Gümbet açığına demirlemiştik. Acımızı tarif bile edemem. Siz son gün biraz daha özel olsun diye uğraşırken, Bodrum diskolarının cıstak müzikleri eşliğinde sabaha kadar uyuyamayabilirsiniz.